“Wil het Westen echt een vuist maken tegen Vladimir Poetin, dan moeten Europese landen stoppen met bezuinigen op defensie,” aldus Obama op de voorpagina van NRC (27 maart jl). Desondanks hebben SGP en CU zonder succes opgeroepen tot verhoging van het defensiebudget. De Nederlandse premie voor defensie is inmiddels richting 1% van het BBP gekelderd. Daarmee zijn we tot de risee van de NAVO geworden. Noorwegen spendeert nog 1,5%, het Verenigd Koninkrijk nog ruim 2% en de VS zelfs 4,5 % van het BBP. Nederland, nota bene de 18e economie in de wereld, surft lafhartig als free rider mee op de veiligheidsgaranties van anderen en voldoet allang niet meer aan de afgesproken twee procentnorm. Vreemd dat een land, waarvan de inwoners zich tegen bijna alles verzekeren, onverschillig staat tegenover defensie. Indachtig beide wereldoorlogen en de oorlog op de Balkan vinden we het kennelijk vanzelfsprekend dat, indien nodig, Amerikanen sneuvelen voor ònze belangen. De krijgsmacht is zo ver afgebroken dat van het “Zwitsers zakmes” alleen nog een bot lemmet rest. Nederland leeft op een roze wolk en ziet behaalde vredesresultaten uit het verleden als garantie voor de toekomst. Dit geldt ook voor de West, waar de afschrikking tegen mogelijke Venezolaanse agressie tot een minimum is beperkt. We hopen op hulp uit de VS wanneer Maduro, als een kat in het nauw, een sprong waagt naar de A,B, C eilanden. De sociale desintegratie in Venezuela begint verontrustende parallellen te vertonen met het Argentinië van Galtieri in 1982. Maar in Nederland weigeren we zelfs na te denken over mogelijke scenario’s en steken ons kop in het zand.
Hoe lang houdt de Amerikaanse bereidwilligheid Europa altijd maar weer bij te staan nog stand? Obama gaf eerder aan dat Europa niet langer een consumer, maar een producer van veiligheid moet zijn. Isolationistische tendensen in de VS worden ongetwijfeld versterkt als Europeanen zelfs niet bereid zijn hun eigen broek op te houden. Zullen Amerikanen weer bereid zijn bij duizenden te sneuvelen voor een Europa dat door zelfverwaarlozing een gemakkelijke prooi is geworden?
Poetin is een Realpolitiker, die geen boodschap heeft aan soft diplomacy. Hij zet in en wint. Onze reactie is ronduit slap. Peace in our time! Enkele collaborateurs van Poetin een inreisverbod naar de EU geven en enkele tegoeden bevriezen heeft hoongelach doen schallen door de gangen van het Kremlin. In de West-Europese postmoderne samenleving denken we dat we onze doelen kunnen bereiken door aardig te zijn, maar in de internationale betrekkingen is er no free lunch.
De annexatie van de Krim, alsmede de momenteel volgens hetzelfde recept opgevoerde spanning in Donetsk en Charkov, toont nog een andere zwakheid aan. We zijn niet in staat tot strategisch denken. Appelig vragen we ons af of we de EU wel zo afhankelijk hadden moeten maken van Russisch aardgas en aardolie. Een derde van deze producten komt uit Rusland. Politici spreken over “de-escalatie”, maar hebben geen flauw benul dat eenzijdig de-escaleren niet bestaat. Poetin vult de ruimte op die we hem bieden. Politiek correcte ”de-escalatie” induceert zelfs verdere escalatie! Wij een stap achterwaarts, hij een stap voorwaarts. Wat is de volgende stap? De Baltische staten?
Si vis pacem para bellum. Wie vrede wil moet zich op oorlog voorbereiden. Wie zijn defensie serieus neemt brengt potentiële tegenstanders tot bezinning. Dit was het succes van de NAVO tijdens de Koude Oorlog. De benodigde basis van hard power is echter weggesmolten in West-Europa. Speak softly and but carry a stick: geen soft power zonder hard power! De kosten van een conflict staan in geen verhouding tot de premie die vooraf nodig is om een tegenstander ervan te weerhouden over grenzen heen te gaan. Alsof je de brandweer afschaft in een dorp waar een aantal jaren geen brand is geweest. Deze domme logica treft ons hoogontwikkeld, maar enigszins naïef land op het gebied van defensie.
Poetin is over grenzen heengegaan, ondanks vergoelijkende woorden van lieden die menen dat hij “begrip” verdient. Begrip van Russisch gedrag biedt geen rechtvaardigingsgrond. De Russen hebben in 1994 samen met VS en Verenigd Koninkrijk de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne (dus met de Krim) gegarandeerd met het Boedapest Memorandum. Oekraïne, toen de derde kernmacht in de wereld, kreeg deze garanties in ruil voor het opgeven van de kernwapens uit het Sovjettijdperk. Poetin schuift dit met een gemanipuleerd referendum terzijde.
Generaal b.d. van Kappen noemde de crisis rondom de Krim een wake up call. Nederland draait zich nog eens lekker om en droomt verder over de verzorgingsstaat. Laat anderen maar de kolen uit het vuur halen. Als onze vrede echt bedreigd wordt lossen zij het wel op, toch?
Dit artikel is in ietwat gewijzigde vorm gepubliceerd in dagblad Trouw op vrijdag 11 april 2014
J.H. de Jonge, is voorzitter van de werkgroep Defensiebeleid en Krijgsmacht (DenK) van de Gezamenlijke Officieren Vereniging (GOV).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten